[Evangelist]

Yeni Antlaşma'da Tanrı için kullanılan kelime Grekçe'den gelen “Teos” kelimesidir (Eski Antlaşma’daki “Elohim” kelimesinin eş anlamlısı). Bir kaç özel durumda İsa'yı sahte tanrılardan ayırmak için bu ad kullanılmıştır.

Kutsal Kitab’a dayalı Yahudi-Hıristiyan tek gerçek Tanrı görüşü, Hindu ve Budistlerin, bireyin gerçek kişiliğinin Tanrı'yla veya tek realiteyle bir olduğu görüşüne zıttır. Örneğin, Hinduların çoğu “ben Tanrıyım” demekte hiçbir sakınca görmez ve binlerce izleyiciye de aynı şeyi öğretirler. İçinde zaten kendisinin Tanrı olduğuna inanan bir kişinin, Tanrı'yı Mesih İnancı anlayışında aramasına veya kişisel bir Kurtarıcıya gereksinimi yoktur. Aynı durum Yeni Antlaşma için geçerli değildir. Tek Tanrılı Yahudi inancında Tanrı'yla insan arasındaki ilişki oldukça açık bir biçimde çizilmiştir. Kültürel olarak, İsa Tanrı'nın kendisi değilse O'na Tanrı denilemezdi (Tesniye 6:4). Çünkü Yahudi düşüncesinde “başka ilahlar” olamazdı.

C.S. Lewis şöyle yazmıştır:

Bir görüş, İsa'nın böyle iddialarda bulunmadığını, izleyicilerinin O'nun hikâyesini abarttıklarını ve efsane o kadar büyüdükten sonra, İsa'nın böyle şeyler söylediğini ileri sürer. Bunun doğru olması oldukça zordur, çünkü İsa'nın izleyicilerinin tümü Yahudiydi. Yani, sadece bir tek Tanrı'nın varlığına inanan, başka bir Tanrı'nın olmasının olanaksız olduğunu düşünen bir millertin üyeleri, İsa'nın Tanrı olduğunu ileri sürüyorlardı. Dini bir önder hakkında böyle saçma bir uydurmaya inanması olanaksız olan bir millette, bu yanlışın yayılması mantıksızdır. Öte yandan, İsa'nın izleyicilerinden veya Yeni Antlaşma yazarlarından hiçbirisinin, bu öğretişe hemen sarılmadıkları izlenimini ediniyoruz. 2

Tanrı, yaratmış olduğu insandan ayrı durmuştur. İnsanlar Tanrı'nın bir uzantısı değildiler: Aşağıdakiler, Yeni Antlaşma'da Mesih'in Tanrı olarak adlandırıldığı onbir örneği içermektedir.

1. Mesih'in meleklerden ve peygamberlerden üstün olduğu belirtilen İbraniler’in birinci bölümünde, kitabın yazarı şöyle diyor: “Ey Tanrı (Teos), tahtın sonsuzluk boyunca kalıcıdır” (İbraniler 1:8). Bu aktarma Mezmur 45:6-7'den alınmıştır. Bu ayette Tanrı, Tanrı'ya hitap etmektedir.2

2. Petrus, Mesih'i “Tanrı” (Teos) olarak adlandırarak şöyle der; “İsa Mesih'in kulu ve elçisi ben Simun Petrus'tan, Tanrımız ve Kurtarıcımız İsa Mesih'in doğruluğu sayesinde, bizimkiyle eşdeğer bir imana kavuşmuş olanlara selam” (2 Petrus 1:1). Burada İsa Mesih kelimesi, Tanrı ve Kurtarıcı kelimelerine açıklayıcı olarak kullanılmıştır. Burada kullanılan “Tanrımız ve Kurtarıcımız İsa Mesih” tanımı, Grekçe'de bir kişi anlamında kullanılır. Yani, İsa Tanrı ve Kurtarıcı’dır.

3. Aynı durum, Pavlus'un Titus'a yazdığı şu cümlede de görülür: “Bu arada, mübarek ümidimizin gerçekleşmesini, ulu Tanrı ve Kurtarıcımız İsa Mesih'in, yücelik içinde gelmesini bekliyoruz” (Titus 2:13).

4. Dirilişten şüphe eden Tomas şöyle demiştir: “O'nun ellerinde çivilerin izini görmedikçe, çivilerin izine parmağımla dokunmadıkça ve elimi böğrüne sokmadıkça inanmam” (Yuhanna 20:25). İsa Tomas'a göründüğünde şöyle dedi: “Parmağını uzat, ellerime bak, elini uzat, böğrüme koy. İmansız olma, imanlı ol! ” (a. 27). Tomas, İsa'ya şöyle karşılık verdi: “Rabbim ve Tanrım (Teos)” (a. 28). Tomas bu sözleriyle İsa'ya hitap etmektedir. Tomas, Mesih'in tanrısallığı ve rabliğiyle ilgili olan her iki ünvanı da kullanmıştır. İsa, Tomas'ı hakaret etmekle azarlamamış, tersine bu tanrısallık ünvanlarını kabul etmiştir.

5. Elçilerin İşleri 2:36 şöyle diyor: “Tanrı, sizin çarmıha gerdiğiniz bu İsa'yı, hem Rab, hem Mesih yapmıştır.” 39 ayette şöyle yazılmışır: “…Tanrımız olan Rab…” Ve işte Rab (a. 36) olan Mesih aynı zamanda Tanrıdır (a. 39). Elçilerin İşleri 10:36 bu bildiriyi “herşeyin Rabbi” vurgusuyla güçlendiriyor.

6. Elçilerin İşleri 16:31 ve 34 Rab İsa'ya inanmanın Tanrı'ya inanmak olduğunu belirtir.

7. Esinleme 7:10-12, 17 şöyle der: “Yüksek sesle 'Kurtarış, taht üzerinde oturan Tanrımıza ve Kuzuya özgüdür,' diye bağırıyorlardı. Bütün melekler, tahtın, ihtiyarların ve dört yaratığın çevresinde duruyordu. Tahtın önünde yüzüstü yere kapanıp, Tanrı'ya tapınarak şöyle diyorlardı: “Amin, Övgü, yücelik ve bilgelik, şükran ve saygı, güç ve kudret, sonsuzlara dek Tanrımızın olsun. Amin'…. Çünkü tahtın ortasında olan Kuzu, onların gözlerinden bütün yaşları silecek.” Onuncu ayette, Tanrı tahtta otururken, onyedince ayette Kuzu (İsa) tahttadır. 17. ayette tahtın ortasında oturan kimdir? Tahtın ortasında İsa'nın olduğunu söylemek, fakat yine de O'nun tanrısallığını reddetmek Tanrı'ya hakarettir.

8. Elçilerin İşleri 18:25'te şöyle yazılmıştır: “Rabbin yolu… İsa'yla ilgili gerçekler….” 26. ayetteki “Tanrı yolu” ile aynıdır.

9. Mesih'in diğer bir adı da “Tanrı bizimle” anlamına gelen “İmanuel” (İşaya 7:14) kelimesidir. Matta 1:23'te bu ünvan açıkça İsa'nın Kendisine verilmiştir: ” İşte kız gebe kalıp bir oğul doğuracak. O'nun adını İmanuel koyacaklar. İmanuel, 'Tanrı bizimle' demektir.”

10. İşaya 9:6'da şöyle yazılmıştır: “Çünkü bize bir çocuk doğdu, bize bir çocuk verildi; ve reislik onun omzu üzerinde olacak, ve onun adı: Muhteşem Öğütçü, kadir Allah, Ebediyet Babası, Selamet Reisi çağırılacak.” İsa Mesih'le ilgili bu önbildiri, O'nun adlarından birinin İbranice karşılığı “El Gibbor” olan “Yüce Tanrı” olacağını bildirmektedir. Aynı tanım, İşaya 10:21'de Yahve adı için de kullanılmıştır. Kutsal Ruh, bebek İsa'yı bu ünvanlarla tanıtmıştır. Bu adlar, bebek İsa'nın doğasını ifade etmek için kullanılmadıysa, bu önbildiri yalan durumuna düşmüş olur. Önbildirilerde; “O'nun adı şudur…,” veya “adının anlamı şudur…,” gibi önbildiriler boşuna söylenmiş olur.

Herbert C. Leupold'un da söylemiş olduğu gibi: “İşte O'nun karakteri böyle olacak… Bu adlarla çağrılmaktadır, çünkü bu adların ve ünvanların belirttiği kişi O'dur.” 3 Eğer İsa, “Yüce Tanrı” değilse, o halde ne “Muhteşem Öğütçü”, ne de “Barış Prensi’dir.” Eğer İsa bu adlardan hiç birisi değilse, neden böyle terimleri kullanma gereksinimimiz olsun? Hiçbir ilgisi yoksa, bir adın anlamını açıklamaya ne gerek var? Fakat tüm İşaya kitabının ve Eski Antlaşma'nın da belirttiği gibi, Mesih “muhteşem öğütçü” ve “barış prensi” dir (İşaya 42 ve 49; Zekarya 9:9, 10; Mika 5:4). Ve Yeni Antlaşma'nın da kanıtlamış olduğu gibi O, Yüce Tanrı'dır (Yuhanna 1:1; Titus 2:13).

11. Yuhanna 1:1, 14'te şöyle yazılmıştır: “Başlangıçta Söz vardı. Söz Tanrı'yla birlikteydi ve Söz Tanrı’ydı (Teos)…. Söz, insan olup aramızda yaşadı. Biz de O'nun yüceliğini, Baba'dan gelen lütuf ve gerçekle dolu olan biricik Oğul'un yüceliğini gördük.” Mesih'in tanrısallığını Yuhanna 1:1 kadar açıkça belirten bir ayet bulamazsınız. “Söz” kelimesinin İsa'dan bahsetmekte olduğu konusunda hiç bir şüpheye yer yoktur.Çünkü 14. ayette “Söz, insan olup aramızda yaşadı” cümlesi Mesih'in tanrısallığının kanıtıdır. Yuhanna 1:1 ve 14. ayetler Söz'ün “Tanrıyla” olduğunu, “Tanrı” olduğunu” ve “beden aldığını” belirtir.

Bu ayetleri okuduktan sonra Mesih'in tanrısallığını reddetmek için, Yuhanna 1:1'in yanlış çevirilmiş veya yanlış yorumlanmış olması gerekir. Yuhanna 1:1'i yanlış çevirmenin yollarından biri de “Söz Tanrıydı” cümlesini “Söz bir tanrıydı” olarak çevirmektir. Bu şekilde çevirmek yanlıştır, çünkü Grekçe metinde Tanrı'dan önce “bir” tanım edatı kullanılmamaktadır.

Grek dili öğrencilerinden Bruce Metzger, Chicago Üniversitesi profesörlerinden Dr. Ernest Cadman Colwell'in, Grekçe tanım edatlarıyla ilgili bir çalışmasından şu alıntıyı aktarıyor:

Belirli bir yalın haber kipi, fiilden sonra geldiğinde, tanım edatına sahiptir. Fiilden önce gelirse, tanım edatı kullanılmaz…. Yuhanna İncili'nin açılış ayeti, bu kuralın uygulanabileceği pasajlardan birisidir. Bu kurala göre, yalın haber kipi belirli isim olarak çevrilebilir. Tanım edatının yokluğu (Teos'tan önce) haber kipi fiilden önce geldiğinde, haber kipini belirsiz veya nitel yapmaz. Sadece metin gerektirirse haber kipi belirsiz olur. Yuhanna İncili'ndeki bu metin, böyle bir anlam gerektirmemektedir. Bu sonuç tuhaf karşılanmamalıdır, çünkü Yuhanna'nın girişinde böyle başlayan kitap, Tomas'ın itirafıyla sonuca ulaşmaktadır.” 4

Kutsal Kitap dillerinde uzman olan F.F. Bruce, bu kelimenin “bir tanrı” olarak çevrilmesinin korkunç bir çeviri hatası olacağını belirterek, isimlerde belirsiz tanım edatını kullanmanın, yalın haber kipi yapılarında sık kullanıldığını yazmıştır.5

Bu nedenle, Yuhanna 1:1 Yeni Antlaşma'da Mesih'in tanrısallığını en açık bir şekilde açıklayan ayettir. Bu ayetin dilbilgisel yapısı, dünyanın en ünlü Grekçe ve Kutsal Kitap uzmanları tarafından tartışılmıştır. Bu ayeti şu şekilde düzenleyebiliriz: “Hiç bir şey var olmadan önce, Söz vardı. Söz, Tanrı'yla yakın bir ilişki içerisindeydi, ve Tanrı neyse, Söz de O'ydu.”

F.F. Bruce'un da birinci ayetle ilgili olarak belirttiği gibi “…güç Tanrı’dır ve Söz’ün Kendisi Tanrı'ydı….” 6

Bazen insanlar, İsa'nın nasıl olur da hem “Tanrı” hem de “Tanrı'yla birlikte” olabileceğini soruyorlar. Bunun cevabı, Üçlübirlik kavramındadır: Üç sonsuz kişilikte olan tek Tanrı. Yuhanna 1:1'deki Söz, Üçlübirlik’teki Kişilerden birisiyle birlikteydi ve Söz’ün Kendisi Tanrı'nın Kendisiydi.

“Uluslararası Yol” (The Way International) olarak tanınan bir grup, İsa'yı, “bizim sözlerimiz nasıl kendimizi ifade etmek için kullanılmıştır” diye tanıtmaktadır. Bu grup, İsa'nın Tanrı anlamında Söz olduğuna inanmamaktadır. Bu yorumu desteklemek için, Yuhanna 1:1-18'in İsa'dan bahsetmediğini, Tanrı’dan bahsettiğini ileri sürerler. Eğer bu ayetler İsa'dan bahsediyorsa, sadece Tanrı'ya ait olan özelliklerin İsa'da da olmuş olacağını söyleyip, bunun doğru olmadığını iddia ederler. Yani, ellerinden geldiğince Yuhanna 1'deki ayetlerden İsa'yı çıkarıp, bu ayetlerin sadece Tanrı'dan bahsettiğini ileri sürerler.

Aslına bakarsanız, yaptıkları yorumda birçok yanlış vardır. Birincisi, Yuhanna 1'deki O, O'nu ve O'nda gibi kişilik zamirleri İsa'dan değil de, sadece Tanrı'dan bahsediyorsa, pek anlam ifade etmezler. Çünkü, Yuhanna 1'in temel amacı, insanların İsa'ya inanmalarını sağlamaktır. Bu İncil'in ana ayetlerinden birinde Yuhanna şöyle der: “Ne varki yazılanlar, İsa'nın, Tanrı'nın Oğlu Mesih olduğuna iman edesiniz ve iman ederek O'nun adıyla yaşama kavuşasınız diye yazılmıştır” (Yuhanna 20:31). Bu nedenle, Yuhanna'nın giriş bölümünün, kitabın ana temasıyla bağdaşması oldukça mantıklıdır.

İkincisi, Yuhanna 1:1-18'de söylenenlerin hepsi, aynı kitapta veya Yeni Antlaşma'nın diğer ayetlerinde tekrar edilmiştir

Paralel Ayetler

3. ve 10. ayetler: O dünyayı yarattı
İsa dünyanın yaratılmasında aktifti (İbraniler 1:1, 2, 8-13; Koloseliler 1:16-18).

4. ayet: “Yaşam O'ndaydı”
İsa “yaşam ekmeği,” “diriliş ve yaşam,” “yol, gerçek ve yaşam” olduğunu söylemiştir (Yuhanna 6:35, 48, 51; 11:25; 14:6). Yuhanna 20:31 İsa'ya inanmakla insanların yaşama kavuşacağını söyler.

4 ve 9. ayetler: “insanların ışığıydı” ve “gerçek ışık” idi
İsa “dünyanın ışığı” olduğunu söylemiştir (Yuhanna 8:12; 9:5)

10. ayet: “O dünyadaydı”
Kim? Mantıksal olarak bu ayet, İsa'yı işaret etmektedir. Yuhanna İncili boyunca üzerinde durulan nokta, İsa'nın yeryüzüne gelişidir (Yuhanna 3:17; 6:33, v.b.).

11. ayet: “Kendi yurduna geldi, ama kendi halkı O'nu kabul etmedi.”
Yahudiler Tanrı'yı tanıyorlardı. Tanrı'yı değil İsa'yı reddettiler (bkz. Yuhanna 3:32). İsa'yı reddederek, Tanrı'nın isteğini yaptıklarını sanıyorlardı.

12. ayet: “Ancak, kendisini kabul edip adına iman edenlerin hepsine, Tanrı'nın çocukları olma hakkını verdi.”
Yuhanna kitabında Yuhanna, insanların İsa'ya inanmaları gerektiğini söylüyor (Yuhanna 3:16-18; 5:24; 12:44; 20:31 v.b.) İsa sonsuz yaşam veriyor (Yuhanna 10:28).

---

Rab İsa, sana iman ediyorum. Beni korkutan herhangi bir şeyin beni ezmeyip,
sana itaat etmeme engel olmaması için, imanımda beni destekle! Kilisene eşlik et,
kilisenle beraber kal, çobanların ve müminlerin imanını güçlendir.
Senin yardımınla kutsal Adını, duymak istemeyenlere bile duyuracağız!

[Yazar]

Yazılar