[klaus]

Mesih, izleyicilerinden bazılarını, sözlerini, ölümü ve dirilişini, kısaca yeryüzündeki ” yaşam öyküsünü ” yazmaya yöneltmişti. Onlar ;

Gümrük memuru, görgü tanığı, bir çok dil bilen Matta ; Rahipler soyundan gelen ” Rabbin sevdiği ” öğrenci Yuhanna ; Elçi Pavlus’ un yol arkadaşı yunanlı doktor Luka ve Elçilerin önderi Petrus’ un vaazlarını kaleme almış olan genç Markos’ tur.

Kilise kaynakları, ortaklaşa, ikinci incil yazarının, dayısı Barnaba ile elçi Pavlus’ a ilk müjdeleme gezisinde eşlik eden Yuhanna Markos olduğunu bildiriyorlar.

elçilerin işleri : 12: 12
” Petrus olanların farkına varınca Markos diye tanınan Yuhanna’ nın annesi Meryem’ in evine gitti. Orada birçok kişi toplanmış dua ediyordu.”

elçilerin işleri : 13: 14-15
” Kutsal Ruh’ un buyruğuyla yola çıkan Barnaba’ yla Saul, Selefkiye’ ye gittiler, oradan da gemiyle Kıbrıs’ a geçtiler. Salamis’ e varınca Yahudiler’ in havralarında Tanrı’ nın sözünü duyurmaya başladılar. Yuhanna’ yı da yardımcı olarak yanlarına almışlardı.”

elçilerin işleri : 15: 37-39
” Barnaba, Markos denilen Yuhanna’ yı da yanlarında götürmek istiyordu. Ama Pavlus, Pamfilya’ da kendilerini yüzüstü bırakıp birlikte göreve devam etmeyen Markos’ u yanlarında götürmeyi uygun görmedi. Aralarında öylesine keskin bir anlaşmazlık çıktı ki, birbirlerinden ayrıldılar. Barnaba, Markos’ u alıp Kıbrıs’ a doğru yelken açtı.”

Ancak Markos daha küçük olduğundan dolayı yolculuğun zorluklarına dayanamadı, habercileri bırakarak yurduna döndü. Bu Pavlus’ un hoşuna gitmedi.

Fakat ileri görüşlü dayısı Barnaba, onda geleceğin yılmaz müjdecisini gördü, durumu hafifletmeye çalışarak Pavlus’ a Markos’ u ikinci seyahatte yanlarına almayı teklif etti.

Pavlus bu ” üşengeç ” gencin kendilerine eşlik etmesine razı olmayacağını belirtti. Bu iki büyük müjdeci Pavlus ile Barnaba arasında çıkan ayrılığın nedeni buydu.

Ancak yıllar sonra Markos’ u Romadaki hapis hayatında Pavlus’ un dostu ve yardımcısı olarak görüyoruz.

koloseliler 4:10
” Hapishane arkadaşım Aristarhus ve Barnaba’ nın yeğeni Markos size selam ederler. Markos’ la ilgili buyruklar aldınız; yanınıza gelirse kendisini kabul edin.”

Filimon 1: 23-24
” Mesih İsa uğruna kendisiyle birlikte tutuklu bulunduğum Epafras, emektaşlarım Markos, Aristarhus, Dimas ve Luka sana selam ederler.”

2.Timoteos 4:9-11
” Yanıma tez gelmeye gayret et. Çünkü Dimas bu dünyayı sevdiği için beni terk edip Selanik’ e gitti. Kriskis Galatya’ ya, Titus Dalmaçya’ ya gitti. Yanımda yalnız Luka var. Markos’ u alıp beraberinde getir, yapacağım hizmette bana yardım eder.”

Çıplak bedenini keten bir beze sarmış olduğu halde Mesih’ i uzaktan izleyen gencin de Markos olduğunda görüş birliği vardır. Muhafızlar onu tutmaya çalışınca, keten bezi bırakıp çıplak kalmıştı.
( Bu yazarın yorumudur. Farklı bir bilgi verecek olan kardeş varsa yazarsa sevinirim )

Markos 14: 50-52
” O zaman öğrencilerinin hepsi O’nu bırakıp kaçtı. İsa’nın ardından sadece keten beze sarınmış bir genç gidiyordu. Bu genç de yakalandı. Ama keten bezden sıyrılıp çıplak olarak kaçtı.”

Markos incili :

Kilise tarihçilerinden Eusebius, Markos’ un, Pavlus’ un ölümünden sonra Petrus’ a katıldığını Roma’ da ona sadakatle hizmet ettiğini bildiriyor. Markos böylelikle bu yaşlı habercinin Mesih’ in yaşamı hakkında verdiği vaazları, kiliselerde ve evlerde veriliş sırasına göre özenle kaydetti. Dinleyicileri bu sayede Mesih’ i sanki önlerindeymişcesine görebildiler.

Bu incilde diğer incillerde gördüğümüz Mesih’ in sözlerinden pek azına rastlıyoruz.

Aziz Hieoronymus, Petrus’ un vefatından önce bu incili okuduğunu ve içeriğine katıldığını bildiriyor. Bu da gösteriyor ki, incilin yazılış tarihi M.S 62 yılıdır. Petrus’ un ölümüne yol açan, Kayzer Neron’ un açtığı işkence dönemi bu yıl başlamıştı.

Ek bilgi : internette bulduğum bilgi ise ;

Tarihçi Evsebyus, Papias’ın M.S. 140 yıllarında yazdıklarından şu alıntıyı yapıyor:
” Petrus’un çevirmeni olan markos, petrus’ la birlikte dolaşmış ve onun hatırladıklarının tümünü titiz bir şekilde yazıya geçirmiştir.”
Eldeki kanıtlar markos’ un bu kitabı italya’ da yazdığını gösteriyor. O sırada pavlus ve petrus, müjde’ yi Roma’ da yaymakla meşguller. Bu da M.S. 50′ li yılların sonlarına ya da 60′ lı yıllara rastlıyor. Markos’ un yahudi geleneklerini açıklama ihtiyacını duyması da kitabın italya’ da yazıldığı varsayımına uygun düşüyor.”

Ek bilgi : Yeni Ahitte; Markos incilinin Giriş bölümünde şöyle yazar;

( Markos ; İsa’ nın yaşamını anlatan en kısa olanıdır. İsa’ nın ne doğumundan, ne soyağacından ne de çocukluğundan söz eder. Öğretiye daha az ağırlık verir. Örneğin Matta’ da 21, Luka’da 26 benzetmeye karşılık Markos’ ta sadece 9 benzetme vardır. Markos daha çok İsa’ nın yaptıklarını yazıyor. Kısa ve öz yazar – birinci bölümde ne denli çok sayıda olayın anlatıldığına bakın. Anlatım canlı ve hareketlidir. Markos, öbür yazarlara oranla belirli bazı olayları daha ayrıntılı yazar. Dikkatini, özellikle insanların Isa’ ya gösterdiği ilginin üzerinde yoğunlaştırır.)

Barnaba, Pavlus ve Petrus’ u izleyişi sırasında Markos, Nasıralı İsa’ nın o güçlü, utkulu Mesih olduğunu anladı. O’nu Romalı dinleyicilerine
” Allah’ın Biricik Oğlu ” olarak tanıttı. Ne Romalılar, ne de Yunanlılar tapınaklarında dikili tanrılarda yaşam ve ölüm sonrası için bir umut kıvılcımı bulabilmişlerdi. Markos bu insanlara dünyanın umudu Allah’ ın biricik Oğlunu getirdi.

Mesih’ in yaşamını, yaşadığı çevreyi daha iyi anlayabilmeleri için bu putperest insanlara bazı Yahudi adetlerini açıkladı. Ferislilere karşı verilen mücadelelere pek değinmedi. Romen terim ve değimlerini kullandı. Bu, onun İncilini Yahudilere değil, Rablerin Rabbi, bozuk dünyamızdaki tanrısal egemenliğini kurucusu Mesih’ e diri imana getirmek istediği uluslara yazdığını gösterir.

İsa Kimdir ?
Abdul Mesih

[Anonim]

Markos�un İncili, dört İncilin ve �iyi haber� ile ilgili İsa Mesih�in hayat hikâyesinin en özlü ve hareket dolu olanıdır.

Markos İncilinin ruhu, 11 kere �derhal� veya �hemen� diye tercüme edilen Yunanca euthus kelimesinin kullanıldığı, ilk baptan itibaren görülür. Markos, yazılı kaydı boyunca bu kelimeyi 42 kere kullanmakla, Mesih�in faaliyetinin acillik taşıdığını ısrarla vurgular.

Bu kaydın ilk babında, İsa, Erden nehrinde kuzeni Yahya tarafından vaftiz ediliyor. 16. ile 21. ayete kadar geçen kayıt Mesih�in Galile�de yaptığı ilk va�zetme gezisinde kendisine eşlik edecek olan dört elçinin seçimini anlatıyor. İlk ikisi, yani balıkçı olan Simun ve kardeşi Andreas hakkında şöyle okuyoruz: �Onlar da hemen (euthus) ağlarını bırakıp onun ardınca gittiler.� Daha sonra İsa, babaları ile beraber ağlarını onaran Yakub ve Yuhanna�yı seçti ve �hemen (euthus) onları çağırdı.��Mar. 1:10-43. Markos�un özelliği olan hareketi belirten üslubu, 9,10. bapta İsa�ya doğru �seğirten� ve daha sonra, �koşuş�an halkın durumunun belirtilmesiyle vurgulanıyor. Genç, zengin, soru soran bir adam İsa�nın �yanına koştu ve . . . . diz çök�tü. Konuyu aynı yönden ele alan İncil yazarları (Matta, Markos ve Luka) arasında yalnız Markos, bu olaylarda koşmaktan söz ediyor.�Mar. 9:15,*25; 10:17; Matta 19:16 ve Luka 18:18 ile karşılaştır.

Markos Kimdir?

Şimdi belki Markos kimdir diye soruyorsunuz? Acaba o, değindiği olayların bir görgü tanığı mıydı? Yoksa bilgiyi başka bir kaynaktan mı aldı? Herhalde Markos�un annesi olan Meryem, iman eden biriydi ve evini Hıristiyan toplantıları için açmıştı. Elçilerin İşleri kitabından, Markos�un, kuzeni Barnabas ve Elçi Pavlus�un eşliğinde misyonerlik işinde çalıştığını biliyoruz. Fakat Markos, anlattığı olayların bir çoğunun ne görgü tanığı, ne de İsa�nın bir resulü idi. Muhtemelen o, İsa�nın ele verildiği günlerde, onun bir şakirdi idi. Bazı bilginler, onu, İsa�nın tutuklanma olayında �çıplak kaç�an �bir genç� olarak tanıtıyorlar. – E.İşl. 12:6-1725; 15:36-41; Mar. 14:51,52.

Kutsal Kitapta �Markos lâkaplı Yuhanna�dan ilk defa M.S.44 yılında Petrus�un mucizevi şekilde hapishaneden kurtuluşuyla ilgili olayda söz ediliyor. Petrus, Markos�un evinde toplanan Hıristiyanlara kurtulduğunu bildirmek için, gece evin kapısını çalmıştı. ( İşl. 12:12,16) Markos o gece, daha sonra, bu konuğun kendi üzerinde nasıl bir etki bırakacağını henüz fark etmemişti. Neden? Çünkü daha sonraki bir tarihte, Petrus, ilham altında yazdığı ilk mektubunda ondan, �oğlum Markos� diye söz eder; böylece aralarında çok samimi bir bağın gelişmiş olduğunu gösterir. (I.Pet. 5:13) Başka kaynaklara sahip olmakla beraber Markos�un yazdığı İncil, şüphesiz büyük oranda Petrus�un iyi tanıdığı İsa�nın hayatı ve vaizliği hakkındaki görüşlerini yansıtır. Bu nasıl kanıtlanabilir? Basit bir örnekle bu açıklanır.
MS*31 yılının Fısıh bayramından kısa bir süre sonra, İsa, 12 resulüyle beraber Galile yöresinde ikinci va�zetme gezisindeydi. İsa, kayıkla Galile Denizinin karşı sahiline geçmeye karar vermişti. Matta ve Markos�un bu hikâyeyi nasıl anlattıklarını karşılaştıralım; sonuç çok ilginçtir. İlk olarak Matta:

�Ve işte, denizde büyük bir fırtına oldu, o kadar ki, kayık dalgalarla örtüldü; İsa da uyuyordu.��Mat. 8:24.

Bu kayıt, bir fırtınanın varlığını açıklar; buna rağmen, özellikle ayrıntıları belirtmez ve olaya canlılık katmaz. Acaba Markos bu olaya nasıl değinir?

�Büyük bir kasırga oldu, ve kayığa dalgalar saldırdı, o derece ki, artık kayık doluyordu. O [İsa] ise, kıçta olup yüzyastığı üzerinde uyuyordu.��Mar. 4:37,38.

Markos bu olayda yoktu. Buna rağmen olayı bu kadar canlı ve ayrıntılı şekilde nasıl sunabildi? Açıkça, kendisine bu bilgiyi aynı kayıkta olan balıkçı Petrus vermiş olmalıydı. Fırtınanın canlılıkla yansıtılmasına ve onun kayığın üzerindeki etkisine dikkat ettin mi? Ya Matta�nın kayıkta bulunmasına rağmen, denizci olmayıp bir tahsildar olduğu için �kıçta� diye bir ayrıntıya değinmemesine ne dersin? Ayrıca Petrus�un, İsa�nın, �yüzyastığı üzerinde uyu�duğunu hatırlaması, onun dikkatli gözlere ve kuvvetli bir hafızaya sahip olması gerektiğini belirtir.�Luka 8:23�e de bak. Bazı Kutsal Kitap bilginlerinin Markos�u, neden Petrus�un bilgisinin tercümanı olarak kabul ettiklerini anlamak kolaydır. Fakat bu, Markos�un İncilinin gerçekten Petrus�a göre İncil olarak adlandırılması gerektiği anlamına geliyor mu? Katiyen. Birçok konuda anlatılan şeyler, Petrus�un olaylara bakış açısını yansıttığına ve ayrıntılara dikkat ettiğine dair kanıt verir. Fakat nefes nefese bir durumun fikrini ileten, olayların anlatımında kullanılan canlı ve süratli konuşma dili, yani üslûp açıkça Markos�a aittir.

Göz önüne alınması gereken başka hayati bir faktör de, her yazının Tanrı tarafından ilham edilmiş olduğu ve �kitabın hiç bir peygamberliğinin hususi tefsirden olmadığı . . . . fakat insanların Ruh tarafından sevk olunarak Allahtan söylemiş� oldukları gerçeğidir. Böylece, Petrus�un sezgili anlatımıyla ve Markos�un kısa, çabuk, hareket dolu üslubuyla uygun bir karışım meydana geldi. Gerçekten de Markos, Tanrı�nın ruhu tarafından rehberlik edilen veya �sevk olun�anlardan biri idi.�II.Tim. 3:16; II.Pet. 1:20,21.

Peki kimler için yazdı? İncil yazarlarının her birinin, değişik tür okuyucuyu düşündüğü bellidir. Matta, İbranice KutsalYazılara yaptığı birçok başvurudan ve İbrahim�in resmi zürriyetini tanıtmak için İsa�nın nesebine karşı gösterdiği ilgisinden anlaşıldığı gibi, özellikle Yahudiler için yazdı.Luka, ta Âdem�e kadar inen bir zürriyet hattıyla, �Saygıdeğer Teofilos� ve milletlerin tümünün yararı için yazdı. (Luka 1:1-4; 2:14; 3:23-38) Böylece, her birinin değişik bir yazı üslûbu, vurgusu ve odak noktası var. Acaba Markos, başlıca kimler için yazdı?

Onun, Roma�dan, Romalı iman edenleri düşünerek yazmış olması mümkündür. Roma�da yaşayan Yunanca konuşan bir kimsenin gayet doğal eğilimi olan, onun kullandığı basit, yaygın Yunanca dili, Latince deyimlerle çekici bir duruma sokuluyor. Örneğin, spekulator (Yunanca, spekulatora, �muhafız asker�), pretorium (Yunanca, pretorion, . . . .�imparatorun sarayı�), ve senturio (Yunanca, kenturion, �subay� veya eski Roma�da yüzbaşı) de dahil, incilinin 18 yerinde, en azından 9 Latince kelime kullanıyor. özellikle, Yahudi olmayanlar için yazdığına dair başka bir kanıt ise, İsa�nın doğuşu veya zürriyetinden hiç söz etmemesidir. Nitekim Markos, açılış sözlerinde, hemen Vaftizci Yahya�nın vaizliğine ve Yahya�nın Maşiah hakkındaki bildirisine değinir. İsa�nın çocukluk yıllarının hikâyesiyle ilgili bir açıklamaya gerek yoktur, çünkü daha önce Matta ve Luka�nın İncillerinde, zaten ayrıntılı olarak bilgi verilmiştir. Yahudi olmayanlar için bu yazarların tanıklığı neden tekrarlansın? Bu gerçek, Matta�nın ilk İncil yazarı olduğuna dair en eski yetkili kişilerin hemfikir olmalarına rağmen, Markos�un ilk olduğunu iddia eden birçok modern Kutsal Kitap bilgini için bir çelişki oluşturur.

[Yazar]

Yazılar