[Anonim]

Ayni zamanda, Korint’de bulunan bir yazit parçasindaki yazinin tamaminin,

“Ibranilerin Sinagogu” olduguna inanilmaktadir. Büyük bir olasilikla bu yazit, Pavlus’un

tartismalar yaptigi sinagogun giris kapisinin üzerinde durmaktaydi. (Elçilerin Isleri 18:4-7)

Bir diger Korint yaziti, “kasaplar çarsisi” isminde bir yerden söz etmektedir ki Pavlus, 1.

Korintliler 10:25’de bu yerden bahsetmistir.

Böylece, birçok arkeolojik bulguya tesekkür borcumuz oldugu apaçik ortadadir.

Elçilerin Isleri Kitabinda adi geçen birçok antik kent toprak üstüne çikarilmis ve tespit

edilmistir. Pavlus’un yolculuklarinin haritasi, bu bulgular dogrultusunda rahat ve kesin bir

sekilde çizilebilmektedir. (Bruce, NTD, 95; Albright, RDBL, 118)

Geisler su açiklamayi getirmistir; “Toplam olarak, Luka otuz iki ülke, elli dört sehir

ve dokuz ada ismini hatasiz bir sekilde kaleme almistir.” (Geisler, BECA,47)

Luka, Efes’teki isyandan bahsetmistir ve bir tiyatroda gerçeklesen sivil bir toplantiyi

tasvir etmektedir (Ecclesia) (Elçilerin Isleri 19:23-29). Bir yazitta bulunan metin , bu

toplantinin Efes tiyatrosunda yapilmis oldugunu ve bu toplanti (Kullanilmis olan kültürel ya da deyimsel ifadelerin artik birinci yüzyila mahsus

oldugu bilinmektedir.

Romali tarihçi A. N. Sherwin -White, bu görüse katilmaktadir: “Elçilerin Isleri’nin

tarihsel olarak geçerliligi etkileyici boyutlardadir… Onun tarihsel geçerliligine karsi yapilacak

her türlü itiraz, günümüzdeki bulgular sonucunda artik absürd olmaktadir. Roma tarihçileri

bundan emindirler.” (Sherwin-White, RSRLNT, 189)

Auckland Üniversitesi Klâsikler bölümünde profesör olan E. M. Blaildock’un su

yorumuna sasirmamak lazim: “Luka, kendi sinifindaki Yunanli tarihçiler ile ayni kategoride

sayilmasi gereken, tam anlamiyla eksiksiz bir tarihçidir.” (Blaildock, AA, 89)